Το έργο
Το ερευνητικό έργο «Λόγος, αισθητική και ιδεολογία της θεατρικής κριτικής σε περιοδικά λόγου και τέχνης (1900-1950)» με φορέα υποδοχής και διαχείρισης το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, επιστημονική υπεύθυνη την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Βαρβάρα Γεωργοπούλου (Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, ΠΑ.ΠΕΛ.) και Αναπλ. Επιστημονική Υπεύθυνη την Επίκουρη Καθηγήτρια Ζωή Βερβεροπούλου (Τμήμα Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ, ΑΠΘ), εγκρίθηκε στο πλαίσιο του Β’ κύκλου της πράξης «Υποστήριξη Ερευνητών με έμφαση στους Νέους Ερευνητές» συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση».
Η συγκεκριμένη έρευνα επιχείρησε να καλύψει ένα σημαντικό χρονικό κενό στη μελέτη τη Νεοελληνικής θεατρικής κριτικής και έτσι α) να εμπλουτίσει την γνώση μας για το θέατρο του πρώτου μισού του 20ου αιώνα και την πρόσληψή του και β) να θέσει τις επιστημονικές βάσεις για να αναδειχθεί σταδιακά ο κριτικός κανόνας (αν υπάρχει) που ακολουθούν οι Έλληνες θεατρικοί κριτικοί, μαζί με τα αισθητικά και ιδεολογικά κριτήρια που τον συνοδεύουν.
Για την συγκεκριμένη περίοδο που εξετάστηκε στην μελέτη, απουσιάζουν από την ελληνική θεατρολογία οι συστηματικές μελέτες σχετικά με την ιστορία, θεωρία και ερμηνευτική ανάλυση της κριτικής. Με αυτό τον τρόπο ενισχύεται γενικότερα η ιστορία του νεοελληνικού θεάτρου στον τομέα της αρχειακής έρευνας, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς η θεατρολογία είναι στην Ελλάδα μια νέα, σχετικώς, επιστήμη σε ακαδημαϊκό επίπεδο.
Αντικείμενο της συγκεκριμένης έρευνας είναι η καταγραφή, ψηφιοποίηση και μελέτη των θεατρικών κριτικών, που φιλοξενούνται στα ελληνικά περιοδικά λόγου και τέχνης την περίοδο 1900-1950, ενώ τα βασικά ερωτήματα του έργου αφορούν:
- τον λόγο και τον τρόπο λειτουργίας της θεατρικής κριτικής
- τους εκπροσώπους της
- τους ιδεολογικούς και αισθητικούς της άξονες
- την πρόσληψη του θεάτρου από τους κριτικούς της εποχής
- τον διάλογο με την ευρωπαϊκή πνευματική ζωή
- την επίδραση του μέσου, δηλ. του περιοδικού, στην θεματική και δομική οργάνωση του κριτικού κειμένου σε σύγκριση με τα δημοσιεύματα στον ημερήσιο Τύπο
Προκειμένου να απαντηθούν τα παραπάνω ερωτήματα μελετήθηκαν αρχικά τα θεατρικά περιοδικά της υπό εξέτασης περιόδου, ενώ στη συνέχεια, από τα μη θεατρικά προκρίθηκαν αυτά που είτε διέθεταν τακτική στήλη θεατρικής κριτική είτε τα κριτικά κείμενα έφεραν υπογραφή από επώνυμους διανοούμενους. Το ψηφιακό ευρετήριο «Σίβυλλα» αποτελεί το επιστέγασμα της όλης ερευνητικής διαδικασίας: αξιοποιώντας τις δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας, παρέχει ένα σύγχρονο, εύχρηστο και ανοιχτής πρόσβασης εργαλείο μελέτης, τόσο για τους θεατρολόγους όσο και για κάθε ενδιαφερόμενο ερευνητή.
Kρίνεται σημαντικό να σημειωθεί πως κατά την διάρκεια της συγκεκριμένης έρευνας αποδελτιώθηκαν 70 έντυπα και καταγράφηκαν 1806 κριτικές θεατρικών παραστάσεων για περίπου 1066 θεατρικά έργα περισσότερων από 500 Ελλήνων και ξένων συγγραφέων.
Το πρωτογενές υλικό της έρευνας (περιοδικά) καθώς και λοιπά χρήσιμα στοιχεία αντλήθηκαν στην πλειονότητά τους από την βιβλιοθήκη του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου (ΕΛΙΑ) και από την Βιβλιοθήκη της Βουλής.